Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 17 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSR Dariusz Jastrzębski

Protokolant: Magdalena Pukszta

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2017 r. w Szczecinie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S.

przeciwko K. W. (1)

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego K. W. (1) na rzecz powódki (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. kwotę 8.014,64 zł (osiem tysięcy czternaście złotych sześćdziesiąt cztery grosze) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13 lipca 2007 r. do dnia zapłaty,

z tym zastrzeżeniem, że powyżej zasądzona kwota płatna jest in solidum z należnościami zasądzonymi w nakazie zapłaty z dnia 06 sierpnia 2007 r., przez Sąd Rejonowy w Szczecinie w sprawie II Nc 863/07, od pozwanych J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3), zatem zapłata dokonana przez J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3) celem realizacji opisanego nakazu zapłaty zwalnia K. W. (1) do wysokości dokonanej zapłaty, a zapłata przez K. W. (1) celem realizacji należności zasądzonych w niniejszym wyroku, zwalnia J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3) do wysokości dokonanej zapłaty,

II.  umarza postępowanie co do kwoty 28.252,55 zł (dwadzieścia osiem tysięcy dwieście pięćdziesiąt dwa złote pięćdziesiąt pięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13 lipca 2007 r.,

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

IV.  odstępuje od obciążania powódki kosztami postępowania.

SSR Dariusz Jastrzębski

Sygn. akt I C 525/17

UZASADNIENIE

Pozwem złożonym w dniu 13 lipca 2007 r. powódka S. Spółdzielnia Mieszkaniowa w S. wniosła o zasądzenie na jej rzecz solidarnie od pozwanych J. W. (1), J. W. (2), K. W. (1), K. W. (2), J. W. (3) i K. B. kwoty 36.267,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu, tj. od dnia 13 lipca 2007 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania podano, iż pozwana J. W. (1) została wykluczona z grona członków powodowej spółdzielni z powodu zaległości w opłatach za używanie lokalu numer (...) przy ul. (...) w S., stanowiącego własność powódki. Następnie wraz z członkami swojej rodziny korzystała z przedmiotowego lokalu mieszkalnego bez tytułu prawnego. Powódka podniosła, iż zaległość pozwanych z tytułu nieuiszczonych opłat za używanie lokalu obejmuje okres od marca 2003 r. do listopada 2006 r. Wyjaśniła, iż na żądaną kwotę 36.267,18 zł składają się opłaty za używanie lokalu w kwocie 29.787,67 zł według stanu na dzień 30 listopada 2006 r., odsetki ustawowe za okres dochodzony pozwem w kwocie 6.462,90 zł oraz koszty upomnienia w kwocie 16,61 zł. Końcowo powódka podała, iż wielokrotnie wzywała pozwanych do dobrowolnej zapłaty, jednakże wezwania te okazały się bezskuteczne.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 6 sierpnia 2007 r. (o sygn. akt II Nc 863/07) orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

Prawomocnym postanowieniem z dnia 5 listopada 2007 r. sąd uchylił powyższy nakaz zapłaty w stosunku do pozwanej K. B. oraz odrzucił pozew wobec tej pozwanej.

Nakaz zapłaty z dnia 6 sierpnia 2007 r. nie został zaskarżony przez pozwanych J. W. (1), J. W. (2) oraz J. W. (3) i uzyskał w stosunku do wyżej wymiennych pozwanych walor prawomocności w dniu 26 października 2007 r.

Pismem z dnia 5 grudnia 2016 r. pozwany K. W. (1) wniósł o doręczenie mu nakazu zapłaty z dnia 6 sierpnia 2007 r., podając, iż w okresie awizacji przesyłki zawierającej odpis przedmiotowego orzeczenia nie zamieszkiwał pod adresem, na który kierowano korespondencję sądową (ul. (...) w S.). Wyjaśnił, iż od dnia 4 sierpnia 2007 r. pozostaje w związku małżeńskim z J. W. (4), z którą po ślubie zamieszkiwał w wynajętym lokalu przy ul. (...) w S.. Następnie w 2010 r. wraz z żoną przeprowadził się do mieszkania przy ul. (...) w S., gdzie jest obecnie zameldowany na pobyt stały.

Na posiedzeniu jawnym w dniu 7 lipca 2017 r. powódka cofnęła pozew w stosunku do pozwanej K. W. (2) wraz ze zrzeczeniem się roszczenia. Wobec powyższego postanowieniem z dnia 21 lipca 2017 r. postępowanie w stosunku do K. W. (2) zostało umorzone.

Zarządzeniem z dnia 7 lipca 2017 r. polecono doręczyć odpis nakazu zapłaty z dnia 6 sierpnia 2007 r. pełnomocnikowi pozwanego K. W. (1).

W wywiedzionym sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany K. W. (1) wniósł o oddalenie powództwa w części odnoszącej się do tego pozwanego. Sprzeciw oparto na zarzucie przedawnienia roszczenia oraz sprzeczności żądania powódki z zasadami współżycia społecznego. W uzasadnieniu pozwany wskazał, iż dochodzone roszczenie z tytułu opłat za okres od marca 2003 r. do czerwca
2004 r. uległo przedawnieniu z upływem trzyletniego terminu od dnia och wymagalności.
W odniesieniu do drugiego z zarzutów pozwany zaprzeczył, aby po jego stronie doszło do zaległości z tytułu opłat za używanie lokalu. Podniósł, że do dnia opuszczenia spornego lokalu comiesięcznie przekazywał swojej matce różne kwoty z zastrzeżeniem, że mają zostać przeznaczone na uiszczenie opłat w powodowej spółdzielni. Nie miał jednak wiedzy, że opłaty te nie były przez matkę uiszczane.

Pismem z dnia 8 sierpnia 2017 r. powódka cofnęła pozew co do kwoty 28.252,55 zł wraz z odsetkami ustawowymi do dnia wniesienia pozwu i zrzekła się w tym zakresie roszczenia.
W konsekwencji wniosła o zasądzenie na jej rzecz od K. W. (1) kwoty 8.014,73 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Wyjaśniła przy tym, iż cofnięcie pozwu we wskazanym zakresie uzasadnione jest częściowym zaspokojeniem zobowiązania w maju 2010 r., a zatem po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty z dnia 6 sierpnia 2007 r. Sprecyzowała, że żądana należność główna obejmuje nieuiszczone opłaty z tytułu używania lokalu za okres od stycznia 2006 r. do listopada 2006 r., powiększone o rozliczenie kosztów centralnego ogrzewania za sezon grzewczy 2004/2005 w kwocie 110,04 zł i kwoty 998,94 zł za sezon 2005/2006. Powódka określiła przy tym, iż zobowiązanie pozwanego jest solidarne z pozostałymi współpozwanymi, z którymi wspólnie zamieszkiwał w lokalu objętym postępowaniem. W odpowiedzi na zarzuty pozwanego podniosła, iż to zachowanie pozwanych, nie zaś powódki, godzi z zasady współżycia społecznego, bowiem pozwani korzystając z mieszkania, dostarczanych mediów oraz części wspólnych budynku nie ponosili z tego tytułu żadnych opłat doprowadzając do wysokiego zadłużenia i żyjąc tym samym na koszt innych lokatorów. Ponadto podkreśliła, iż zaproponowała pozwanemu możliwość ratalnej spłaty zadłużenia, jednakże ten – pomimo pierwotnej zgody na takie rozwiązanie – odmówił ostatecznie przyjęcia propozycji powódki.

Na rozprawie w dniu 7 listopada 2017 r. pozwany podtrzymał swoje stanowisko w sprawie i wniósł o zasądzenie kosztów procesu w związku z częściowym cofnięciem powództwa. Powódka wniosła o oddalenie tego wniosku, akcentując, że częściowe cofnięcie pozwu nastąpiło wskutek zaspokojenia roszczenia po wydaniu pierwotnego nakazu, nie zaś uznania zarzutów pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. W. (1) wraz z matką J. W. (1) oraz pozostałymi członkami rodziny: J. W. (2), J. W. (3) i K. W. (2) zajmował lokal mieszkalny numer (...) położony w S. przy ul. (...), który należy do zasobów mieszkaniowych (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S.. J. W. (1) była członkiem (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S., przysługiwało jej lokatorskie prawo do lokalu. Niesporne.

Osoby zajmujące lokal przy ul. (...) nie uiszczały opłat związanych z jego używaniem. We wrześniu 1999 r. w powodu zaległości w przedmiotowych opłatach J. W. (1) została wykluczona z grona członków spółdzielni (...) tego czasu wraz z pozostałymi członkami rodziny zajmowała przedmiotowy lokal bez tytułu prawnego.

(...) Spółdzielnia Mieszkaniowa obciążyła osoby zajmujące wyżej wskazany lokal opłatami za jego używanie, naliczanymi według zasad przewidzianych dla członków spółdzielni określonych w §85 i §88 statutu Spółdzielni, tj. w wysokości odpowiadającej miesięcznej opłacie za używanie lokalu mieszkalnego przez członków spółdzielni. W okresie od stycznia do września 2006 r. opłata wynosiła 645,20 zł miesięcznie, następnie począwszy od października 2006 r. do listopada
2006 r. – 549,43 zł miesięcznie. Osoby zajmujące lokal przy ul. (...) obowiązane były nadto uiścić niedopłatę z tytułu rozliczenia kosztów dostawy ciepła w kwocie 110,04 zł za okres grzewczy 2004r./2005r. oraz kwotę 998,94 zł za okres grzewczy 2005 r./2006 r.

Dowód:

- wyciąg ze statutu (...) k. 12

- dokumentacja księgowa k. 13-21

- wezwanie do zapłaty z dnia 18.10.2005 r. k. 22

- uchwała nr 104/12/2000 k. 23

- regulamin k. 160-168

- aneks nr (...) do regulaminu k. 172

- uchwały (...) k. 169-170, 173-194, 197-198200

- pismo z dnia 18.07.2005 r. k. 195

- podział opłat za c.o. k. 195a-196

- wykazy stawek za wodę k. 201-204

Wyrokiem zaocznym z dnia 4 stycznia 2002 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II C 211/01 Sąd Rejonowy w Szczecinie nakazał J. W. (1), J. W. (2), K. W. (1), K. W. (2), J. W. (3) i J. W. (4), aby wydali (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w S. lokal mieszkalny położony przy ul. (...) w S..

K. W. (1) zamieszkiwał przy ul. (...) do marca 2007 r. Wówczas bowiem przeprowadził się do matki swojej ówczesnej narzeczonej, a obecnej żony, J. W. (4). Następnie K. W. (1) i J. W. (4) zamieszkiwali przy ul. (...) w S.. W 2010 r. małżonkowie przeprowadzili się do lokalu przy ul. (...) w S.. Po wyprowadzce w 2007 r. K. W. (1) nie powrócił już do mieszkania przy ul. (...).

Na skutek zajęcia wkładu mieszkaniowego przysługującego J. W. (1) doszło do sprzedaży w trybie przetargu mieszkania przy ul. (...). Kwota uzyskana z przetargu tj. 184.325 zł została w dniu 09 marca 2010 r. zaliczona przez (...) Spółdzielnię Mieszkaniową w S. na poczet zaległości z tytułu eksploatacji lokalu (130,800,61 zł) oraz kosztów związanych z eksmisją i postępowaniem egzekucyjnym (6.469,72 zł) oraz innych kosztów związanych z przetargiem i opróżnieniem lokalu.

Okoliczności niesporne, a nadto dowód:

- wyrok zaoczny z dnia 04.01.2002 r. k. 95

- rozliczenie wkładu k. 158-129

W dniu 05 grudnia 2016 r. K. W. (1) sporządził pisemne oświadczenie, w którym wskazał, iż nie jest w stanie spłacić zadłużenia wobec (...) Spółdzielni Mieszkaniowej. Przyznał, iż mieszkanie przy ul. (...) w S. zostało zlicytowane w 2009 r. celem wyegzekwowania długu powstałego przez „niepłacenie czynszu”.

Dowód:

- oświadczenie z dnia 05.12.2016 r. k. 94

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w przeważającej części.

Rozstrzygnięcie o zasadności wywiedzionego powództwa w pierwszej kolejności wymagało zbadania materialnoprawnej podstawy żądania pozwu. Nie budzi wątpliwości pogląd, iż konstrukcja podstawy prawnej rozstrzygnięcia należy bowiem do sądu. Jest także oczywiste, że przepisy prawa materialnego, wskazywane przez powoda jako podłoże jego żądań, nie wiążą sądu i mogą być przezeń pominięte przy wydawaniu orzeczenia co do istoty sporu. Niemniej jednak wiążąca dla sądu jest treść oznaczonego żądania oraz jego podstawa faktyczna. Należy przy tym zwrócić uwagę na przepis art. 321 § 1 k.p.c., zgodnie z którym sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie. W konsekwencji przedmiotem rozstrzygnięcia może być tylko to, czego domaga się strona powodowa.

W niniejszej sprawie z treści pozwu wynikało, iż powódka domaga się od pozwanych zapłaty z tytułu zaległości z tytułu opłat związanych z korzystaniem z lokalu mieszkalnego. Powołała się w tym względzie na utratę członkostwa pozwanej J. W. (1) w powodowej spółdzielni i brak tytułu prawnego do władania lokalem. Zgodnie z treścią powołanego przez powódkę art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych za opłaty, o których mowa w ust. 1-2 i 4, odpowiadają solidarnie z członkami spółdzielni, właścicielami lokali niebędącymi członkami spółdzielni lub osobami niebędącymi członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, osoby pełnoletnie stale z nimi zamieszkujące w lokalu, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na ich utrzymaniu, a także osoby faktycznie korzystające z lokalu. Jak sama wskazała strona powodowa matce pozwanego w dacie powstania zobowiązania objętego niniejszym powództwem nie przysługiwało prawo własności lokalu, prawo spółdzielcze,
a J. W. (1) nie była członkiem spółdzielni. Wskazany przepis nie może mieć zatem zastosowania w niniejszej sprawie, analogicznie także przepis art. 688 ¹ k.c. albowiem, co bezsporne, J. W. (1) nie przysługiwał także tytuł obligacyjny w postaci umowy najmu lokalu. Okoliczności faktyczne wskazane przez powódkę nakazywały zatem ocenę jej żądania na płaszczyźnie przepisów ustawy
z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (tekst jednolity DZ.U. z 2005r., Nr 31 poz. 266 ze zm., dalej jako: u.o.p.l.). Właściwą podstawę prawną wywiedzionego powództwa stanowił zaś art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l., zgodnie z którym osoby zajmujące lokal mieszkalny bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie odpowiadające wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Przepis powyższy znajduje przy tym zastosowanie także w odniesieniu do lokali, które były przedmiotem spółdzielczych praw, a jego brzmienie w okresie objętym żądaniem pozwu pozostawało tożsame z aktualnym.

W niniejszej sprawie pozwany nie kwestionował, iż w spornym okresie korzystał z lokalu przy ul. (...) w S.. Przyznał bowiem, iż przedmiotowy lokal opuścił dopiero w marcu 2007 r. Nie było również przedmiotem sporu, iż w okresie objętym żądaniem pozwu K. W. (1) nie dysponował tytułem prawnym do lokalu, bowiem jego matka już we wrześniu 1999 r. utraciła status członka spółdzielni, a w 2002 r. przeciwko pozwanemu wydano wyrok eksmisyjny.
W zaistniałym stanie rzeczy, zgodnie z art. 18 u.o.p.l., pozwany jako osoba zajmująca lokal bez tytułu prawnego, obowiązany był uiszczać na rzecz powódki comiesięczne odszkodowanie.

Zdaniem sądu, nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, pozostawało przy tym pisemne oświadczenie pozwanego z dnia 05 grudnia 2016 r., w którym stwierdził, iż nie jest w stanie uregulować istniejącego wobec spółdzielni zadłużenia. W treści tego oświadczenia pozwany odwołał się również do licytacji mieszkania przy ul. (...) na poczet spłaty zadłużenia powstałego przez „niepłacenie czynszu”. Zdaniem sądu treść tego dokumentu jednoznacznie wskazuje, iż pozwany złożył oświadczenie wiedzy, w którym wyraził świadomość ciążącego na nim zobowiązania objętego żądaniem pozwu. Nie może wprawdzie budzić wątpliwości, iż nie doszło w ten sposób do właściwego uznania długu przez pozwanego, bowiem strony nie zwarły umowy uznania długu. Niemniej jednak doszło do złożenia przez pozwanego oświadczenia, które ocenić należało jako uznanie niewłaściwe. Polega ono na tym, że dłużnik nie składa co prawda wyraźnego oświadczenia o uznaniu roszczenia, lecz na podstawie objawów jego zachowania kontrahent może zasadnie przyjmować, że dłużnik ma świadomość ciążącego na nim zobowiązania i ma zamiar dobrowolnego spełnienia. Oświadczenie nie musi przy tym obejmować kwoty zadłużenia. Składający oświadczenie może kwestionować następnie zasadność żądania objętego złożonym oświadczeniem, tego rodzaju uznanie długu nie pozostaje jednakże bez wpływu na rozkład ciężaru dowodu. Ma bowiem istotne znaczenie dowodowe w sferze procesu cywilnego, w tym sensie, że wierzyciel przedstawiający dowód uznania długu przez dłużnika nie musi wykazywać w inny sposób istnienia swej wierzytelności, natomiast to dłużnika obciąża wówczas powinność wykazania, że uznana wierzytelność w rzeczywistości nie istnieje, lub istnieje ale w mniejszym wymiarze (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 lutego 1973 r., II CR 700/72, LEX nr 7218; „Ustawa o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej. Komentarz.” J. Jezioro, W. Dubis, A. Kołodziej, K. Zagrobelny, komentarz do art. 8, C.H. Beck 2010 r. wyd. 1, Legalis).

Mając powyższe na uwadze uznać należało, iż to pozwany winien wykazać, iż roszczenie strony powodowej jest bezzasadne. Pozwany domagając się oddalenia powództwa podniósł zaś dwa zarzuty, tj. zarzut przedawnienia roszczenia za okres od marca 2003 r. do czerwca 2004 r. oraz zarzut nadużycia prawa podmiotowego, z uwagi na jego sprzeczność z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.).

Przechodząc do oceny pierwszego z wymienionych zarzutów należy wskazać, iż w związku z rozliczeniem wkładu mieszkaniowego J. W. (1) powódka dokonała częściowego cofnięcia pozwu, podtrzymując żądanie dotyczące jedynie okresu od stycznia 2006 r do listopada 2006 r. Szczegółowy sposób rozliczenia kwoty uzyskanej w toku licytacji lokalu został przedstawiony przez powódkę. Sposób zaliczenia tej kwoty nie wzbudził przy tym wątpliwości sądu. Wobec tego, że po ostatecznym sprecyzowaniu żądania pozwu powódka dochodziła odszkodowania za okres od stycznia 2006 r. do listopada 2006 r. zarzut przedawnienia okazał się bezzasadny. Powódka wniosła pozew w dniu 13 lipca 2007 r., a zatem przed upływem 3 lat od dnia wymagalności roszczenia. Podkreślić przy tym należy, iż rozliczenie wkładu mieszkaniowego przysługującego J. W. (1) nastąpiło w 2010 r., a zatem w sytuacji, gdy strona powodowa dysponowała prawomocnym tytułem wykonawczym przeciwko pozwanym, a zarzut przedawnienia części roszczenia podniesiony został dopiero 05 grudnia 2016 r. Nie sposób zatem ocenić zachowania powódki w tym zakresie jako sprzecznego z zasadami współżycia społecznego.

Zdaniem sądu nie sposób także było uznać za sprzeczną z zasadami współżycia społecznego realizację prawa podmiotowego powódki w postaci żądania od pozwanego zapłaty opłat za korzystanie z lokalu położonego przy ul. (...). W pierwszej kolejności dostrzec należy, iż pozwany, ani jego pełnomocnik nie sprecyzowali, jakie zasady współżycia społecznego miałyby być w ten sposób naruszone, co znacznie utrudniło odniesienie się do tego zarzutu. Nie sposób zaś podzielić argumentacji, iż żądanie pozwu mogłoby być oddalone na podstawie art. 5 k.c. z uwagi na to, że pozwany miał przekazywać środki pieniężne swojej matce, która wbrew jego woli nie regulowała należności wobec powódki. Powódka nie może bowiem ponosić ujemnych skutków ewentualnych nieporozumień w tym względzie pomiędzy pozwanym a jego matką. Jak już ustalono, pozwany zajmował lokal powódki bez tytułu prawnego, zatem był zobowiązany do uiszczania na rzecz powódki odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu. Zobowiązany był do tego wobec powódki, nie zaś wobec swojej matki. Faktem jest, iż w spornym okresie powódka nie otrzymała od pozwanego odszkodowania za bezumowne korzystanie z jej lokalu, do którego była w pełni uprawniona. W kontekście powyższego okoliczność, czy pozwany w istocie przekazywał matce jakieś kwoty z przeznaczeniem ich wpłaty powódce, czy też była to przyjęta w sprawie linia obrony, pozostawała bez znaczenia dla oceny wywiedzionego powództwa i wydanego rozstrzygnięcia. Nawet bowiem zakładając, iż w rzeczywistości takie kwoty były J. W. (1) przekazywane, to okoliczność tego rodzaju w żaden sposób nie wpływała na negatywną ocenę powództwa pod względem zasad współżycia społecznego. Brak porozumienia osób zajmujących lokal w kwestii uiszczenia odszkodowania nie mógł bowiem pozbawiać powódki prawa do należnego jej świadczenia. W rezultacie dopuszczenie dowodu z zeznań K. W. (2), J. W. (1), J. W. (4) i K. W. (1) na okoliczność przekazywania J. W. (1) środków pieniężnych byłoby w świetle art. 227 k.p.c. bezprzedmiotowe, a przez to prowadzące do nieuzasadnionego przedłużenia postępowania. Ponadto należy zaakcentować, że pozwany już od 1999 r. zamieszkiwał w spornym lokalu bez tytułu prawnego, następnie przez ponad 5 lat od wyroku eksmisyjnego samowolnie i wbrew woli właściciela wraz z innymi członkami rodziny zajmował lokal stanowiący własność powódki. W konsekwencji to zachowanie pozwanego naruszyło powszechnie akceptowane społecznie zasady współżycia społecznego, a w szczególności zasadę poszanowania prawa własności i związane z nią prawo właściciela do wyłącznego korzystania z przedmiotu swojej własności z wyłączeniem innych osób. Powódka słusznie podnosiła, iż pozwany wraz z pozostałymi osobami zajmującymi lokal długotrwale i uporczywie nie regulował odszkodowania za korzystanie z lokalu i doprowadził tym samym do wieloletnich, wysokich zaległości, żyjąc niejako na koszt członków powodowej spółdzielni. Również z tego powodu pozwany nie mógł skutecznie powoływać się na zarzut sprzeczności dochodzonego roszczenia z zasadami współżycia społecznego.

Reasumując sąd uznał, iż powódce, jako właścicielowi mieszkania przy ul. (...) w S. przysługiwało w stosunku do pozwanego roszczenie o odszkodowania za korzystanie z tego lokalu w spornym okresie w wysokości odpowiadającej opłatom, jakie pozwany ponosiłby, gdyby był członkiem powodowej spółdzielni. N. od skutków procesowych powołanego wyżej oświadczenia pozwanego z dnia 05 grudnia 2016 r. wskazać należy, iż pozwany nie kwestionował roszczenia co do jego wysokości. Takiego znaczenia nie sposób przyznać ogólnikowej formule zawartej w pierwszym zdaniu sprzeciwu, iż pozwany „zaprzecza wszelkim twierdzeniom powódki wyraźnie nieprzyznanym, kwestionując roszczenie tak co do zasady, jak i wysokości”. Jak wielokrotnie wypowiadał się w tym względzie pozwany winien wskazać fakty i dowody związane z konkretnymi okolicznościami, z którymi się nie zgadza, winien również, jeśli ma to służyć obronie jego racji, ustosunkować się do twierdzeń strony powodowej (m.in. wyr. SN z dnia 09.07.2009 r., sygn. akt III CSK 341/08, wyr. SN z dnia 17.02.2004 r., sygn. akt III CZP 115/03, OSNC 2005, nr 5, poz. 77; wyrok SN z dnia 20.12.2006 r., sygn. akt IV CSK 299/06, Lex nr 233051). Pozwany tymczasem nie podnosił żadnych zarzutów kwestionujących obciążenie go wynagrodzeniem za bezumowne korzystanie we wskazanej przez powódkę wysokości. W żaden sposób nie odniósł się do wysokości odszkodowania określonego w pozwie. Nie kwestionował wysokości opłat za korzystanie z lokalu, podnosząc, iż przekazywał należności matce. Nie podjął w tym względzie jakiejkolwiek argumentacji, nie sformułował żadnych twierdzeń, ani wniosków dowodowych. Wskazana przez powódkę wysokość odszkodowania tym bardziej nie wzbudziła wątpliwości sądu, iż odpowiadała ona opłatom obciążającym członków spółdzielni i znajdowała swoje potwierdzenie w przedłożonych uchwałach zarządu powódki oraz rozliczeniach mediów. W rezultacie nie sposób było uznać wysokości odszkodowania za wygórowaną.

Sąd dokonując wyliczeń uwzględnił zatem, iż w okresie od stycznia do września 2006 r. pozwanego obciążał obowiązek uiszczenia odszkodowania w kwocie 645,20 zł miesięcznie, zaś w miesiącu październiku i listopadzie 2006 r. wysokość odszkodowania wyniosła po 549,43 zł. Suma tych należności za sporny okres wynosiła 6.905,66 zł. Łącznie z należnościami z tytułu niedopłaty za centralne ogrzewanie w kwocie 110,04 zł za sezon 2004/2005 oraz 998,94 zł za sezon 2005/2006 dawało to kwotę 8.014,64 zł. Odszkodowanie w takiej wysokości zostało wiec zasądzone w punkcie pierwszym roku. Powództwo ponad wskazaną kwotę podlegało natomiast oddaleniu.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. oraz art. 482 § 1 k.c. Sąd zwraca uwagę w tym miejscu, iż zgodnie z art. 18 ust. 1 u.o.p.l. osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego zobowiązane są uiszczać co miesiąc odszkodowanie. W konsekwencji należało uznać, iż powódce przysługiwały odsetki liczone oddzielnie za każdy miesiąc. Przy tym w niniejszej sprawie sąd orzekł w granicach żądania sprecyzowanych z piśmie inicjującym postępowanie, czyli za okres od dnia 13 lipca 2007 r., a więc od dnia wniesienia pozwu.

Z uwagi na to, że wydany w niniejszej sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uprawomocnił się wobec pozwanych J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3) w wyroku zawarto zastrzeżenie, że zasadzona kwota płatna jest in solidum z należnościami zasądzonymi w nakazie zapłaty, zatem zapłata dokonana przez J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3) celem realizacji opisanego nakazu zapłaty zwalnia K. W. (1) do wysokości dokonanej zapłaty, a zapłata przez K. W. (1) celem realizacji należności zasądzonych w niniejszym wyroku, zwalnia J. W. (1), J. W. (2) i J. W. (3) do wysokości dokonanej zapłaty. Podkreślić bowiem należy, iż odpowiedzialność odszkodowawcza osób zajmujących lokal bez tytułu prawnego, przewidziana w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ma charakter odpowiedzialności in solidum (por. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r., III CZP 70/15, LEX nr 1814295). Taka konstrukcja rozstrzygnięcia nie narusza przy tym unormowanego w art. 321 § 1 k.p.c., zakazu wyrokowania ponad żądanie, albowiem powódka wnosiła o zasądzenie należności w sposób solidarny, a zatem bardziej dolegliwy dla pozwanego.

W dalszej kolejności należało zauważyć, iż pismem z dnia 8 sierpnia 2017 r. powódka cofnęła pozew co do kwoty 28.252,55 zł, motywując swoje stanowisko częściowym zaspokojeniem zobowiązania w toku postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie wydanego w sprawie nakazu zapłaty opatrzonego klauzulą wykonalności.

W myśl art. 203 §1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Odnosząc odpowiednio powyższą regulację do opisanej sytuacji procesowej należało stwierdzić, że wobec faktu, iż cofnięcie pozwu miało miejsce przed pierwszą rozprawą, a przy tym połączone było ze zrzeczeniem się roszczenia, do skuteczności tej czynności nie była potrzebna zgoda pozwanego.

Zgodnie z art. 355 k.p.c. sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne, przy czym postanowienie o umorzeniu postępowania może zapaść na posiedzeniu niejawnym, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew w piśmie procesowym albo gdy strony zawarły ugodę przed mediatorem, którą zatwierdził sąd. Na tej podstawie sąd uznał, iż zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania w oparciu o treść art. 355 §1 k.p.c., a przy tym nie ujawniły się okoliczności, o których mowa w art. 203 §4 k.p.c. mogące wskazywać, że czynność cofnięcia pozwu jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

W zaistniałym stanie rzeczy orzeczono jak w punkcie trzecim wyroku.

Orzekając w przedmiocie kosztów procesu sąd uznał, że zaistniały podstawy do ich rozliczenia zgodnie z wyrażoną w art. 102 k.p.c. zasadą słuszności. Stosownie do treści przywołanego wyżej przepisu w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Brak jest przy tym ustawowej definicji „wypadków szczególnie uzasadnionych” oraz brak jest obiektywnych kryteriów i mierników przemawiających za zasądzeniem od strony przegrywającej tylko części kosztów albo nieobciążaniem jej w ogóle kosztami.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy sąd odstąpił od obciążania strony powodowej kosztami procesu. Rozstrzygnięcie takie należy wiązać z faktyczną przyczyną częściowego cofnięcia powództwa. Co do zasady w przypadku, gdy zakończenie procesu następuje wskutek cofnięcia pozwu, to właśnie powoda należy traktować jako stronę przegrywającą proces, albowiem rezygnuje ona
z wykazania zasadności zgłoszonego powództwa. Co jednak istotne, w rozpoznawanej sprawie cofnięcie powództwa nastąpiło na skutek częściowego zaspokojenia wierzytelności w oparciu o prawomocny nakaz zapłaty przeciwko osobom ponoszącym wraz z pozwanym odpowiedzialność in solidum. W chwili wytoczenia powództwa istniały zatem wszelkie przesłanki uzasadniające wystąpienie przeciwko pozwanemu z powództwem. Dopiero ze względu na wytoczenie powództwa powódka uzyskała częściowe zaspokojenie swojej wierzytelności. W zaistniałej sytuacji, gdyby strona powodowa nie cofnęła powództwa i nie zrzekła się roszczenia, kontynuowanie procesu i w konsekwencji wydanie wyroku oddalającego powództwo obciążałoby ze wszystkimi konsekwencjami stronę powodową. Skoro jednak w toku postępowania powódka skorzystała z uprawnienia przewidzianego w art. 203 k.p.c. i nastąpiło to na skutek uzyskania zaspokojenia, to obciążenie jej kosztami procesu we wskazanym zakresie byłoby niesłuszne i niesprawiedliwe. Powyższe znalazło odzwierciedlenie w punkcie czwartym wyroku.

SSR Dariusz Jastrzębski

Sygn. akt I C 525/17

Dnia 06 grudnia 2017 r.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować w kontrolce uzasadnień,

2.  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego K. W. (1),

3.  akta przedłożyć z zażaleniem, apelacją lub za 21 dni.

SSR Dariusz Jastrzębski